fbpx
×

Czerwony refleks

nr katalogowy: 58

Marczyński Adam

(1908–1985)

Czerwony refleks
1973

Cena wylicytowana:

29 000 PLN

technika mieszana / płyta
60 × 42 cm
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu śr.d.: Adam MARCZYŃSKI | „CZERWONY REFLEKS” | 1973
nalepki inwentarzowe


Adam Marczyński studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w latach 1930–1936 pod kierunkiem prof. Władysława Jarockiego i Stanisława Pieńkowskiego. Dyplom otrzymał w 1936 roku. W czasie studiów odbył podróż do Francji i Hiszpanii, zaś po ich ukończeniu – do Francji. W latach 1933–1934 był związany z I „Grupą Krakowską”, z którą wystawiał między innymi w Krzemieńcu. Wykonywał też scenografie dla teatru „Cricot”. Pierwsze lata II wojny światowej spędził we Lwowie. Do Krakowa powrócił w 1941 roku. Po wojnie podjął pracę pedagogiczną w macierzystej uczelni. Jednocześnie na powrót zawiązał się z kręgiem artystów skupionych wokół Tadeusza Kantora i Marii Jaremy, którzy w 1957 roku powołali II „Grupę Krakowską”. Marczyński pozostawał jej członkiem i wystawiał z nią do końca życia. Zajmował się malarstwem, rysunkiem, scenografią, grafiką. Marczyński wystawiał zarówno w Polsce, jak i za granicą, zdobywając liczne nagrody i wyróżnienia, między innymi na Wystawie Olimpijskiej w Londynie w 1948 roku i na II Międzynarodowym Biennale Grafiki w Lublanie w 1957 roku. Brał udział w drugiej edycji wystawy „Documenta” w Kassel, w Sympozjach „Złotego Grona” w Zielonej Górze oraz w I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu. W 2. połowie lat 50. tworzył delikatne, wysublimowane monotypie barwne budzące dalekie skojarzenia z pracami Maxa Ernsta i Paula Klee. Około roku 1960 zrezygnował definitywnie z kreowania obrazu-iluzji na rzecz konstruowania obrazu-przedmiotu. Od końca lat 50. tworzył „Konkrety”, nawiązujące do malarstwa materii. Jako tworzywa wykorzystywał w nich płaty drewnianej sklejki lub forniru, papę, rzadziej blachę, poddając je różnorodnym zabiegom, takim jak nadpalanie i niszczenie powierzchni. W 1962 roku umieszczał w „Konkretach” białe, poziome i pionowe pasy. Od połowy lat 60. tworzył dzieła-obiekty zawierające liczne elementy ruchome. Wyrazistą zapowiedzią tego etapu twórczości Marczyńskiego była rzeźbiarska „Kompozycja elementów zmiennych” stworzona na I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu w 1965 roku. Swoje obrazy-przedmioty artysta budował odtąd z zestawianych dowolnie pudełek-kasetonów o uchylnych wieczkach. Różne konfiguracje nachylenia kasetonów powodowały zmienne rytmy całości kompozycji. Artysta był jednym z pierwszych twórców, którzy przekroczyli granicę dzieła skończonego, włączając widza w proces tworzenia. Aktywizując odbiorcę, wyznaczał mu obszar możliwych interwencji w ściśle zaprogramowany system-matrycę.