fbpx
×

Leśna przygoda

nr katalogowy: 27

Dobkowski Jan

(ur. 1942)

Leśna przygoda
1967

Estymacja:

15 000–20 000 • PLN

Cena wylicytowana:

11 000 PLN

olej / płótno

70 × 90 cm

sygnowany, datowany i opisany na odwrociu p.g.: Jan Dobkowski 1967 | „LEŚNA PRZYGODA” | 70 cm × 90 cm


Uważałem, że mogę się dzielić wszystkim, że muszę przedstawiać miłość, malować miłość i naturę, przeciwko polityce, przeciwko wszystkim układom*.

Twórczość Jana Dobkowskiego to fascynujący przykład konsekwentnego rozwoju na raz obranej drodze twórczej. Najważniejszym tematem eksplorowanym przez artystę była i wciąż pozostaje erotyka. Jego obrazy to poematy życia, odpowiednik poezji miłosnej. Artysta traktował erotyzm jako najpotężniejszą, pozytywną siłę witalną napędzającą życie. W związku z tym w jego pracach nie odnajdziemy nastroju dekadencji i obscenicznej gwałtowności. Wielokrotnie wskazywano na głęboki wpływ estetyki Wschodu, w szczególności grafiki japońskiej, na twórczość Dobkowskiego. W sferze wizualnej artysta inspirował się natomiast malarstwem kalifornijskim, u progu kariery pozostając w awangardzie ruchu kontrkulturowego. Prezentowana „Leśna przygoda” to niezwykle interesujący przykład wczesnej, figuratywnej twórczości artysty. Obraz ten powstał w 1967 roku, jeszcze w czasie studiów Dobkowskiego w stołecznej Akademii Sztuk Pięknych. Rok później artysta uzyskał dyplom wymienionej uczelni. Czas studiów był dla niezwykle niego intensywnym okresem poszukiwań plastycznych. W 1963 roku powstał kultowy cykl fenomenalnych linorytów, stanowiących ilustracje do „Zwierzyńca” Guillaume’a Apollinaire’a. Artysta tworzył wówczas także malarskie kompozycje figuratywne. Do „Leśnej przygody” można z powodzeniem odnieść spostrzeżenia Janusza Zagrodzkiego: „Dobkowski z uporem poszukuje miejsc, gdzie ingerencje z zewnątrz nie zmieniły jeszcze sfery naturalnej człowieka, gdzie życie istnieje jeszcze w postaci czystej, nieskażonej”*. Prezentowany obraz ukazuje cztery nagie postaci emanujące witalną energią. Znajdują się one w lesie, symbolu Arkadii, stanowiącej ostoję nieskażonej, pierwotnej żywiołowości i nieskrępowanej seksualności. To tutaj, z dala od cywilizacyjnego szumu i konwenansów, może realizować się koncepcja czystej, wolnej miłości. Uproszczone formy sugerują drzewa i inne rośliny, zaś tło składa się z abstrakcyjnej mozaiki płaskich plam zieleni i błękitu. Tematycznie obraz nawiązuje do tęsknot niemieckich ekspresjonistów, poszukujących w okolicach Drezna naturalnych refugiów, w których mogłaby realizować się ich utopia pierwotnej, nieskażonej seksualności.


* Jan Dobkowski: love & life: malarstwo, Związek Polskich Artystów Plastyków, Okręg Warszawski, sierpień-wrzesień 1994, kat. wystawy, red. D. Dąbrowska, Warszawa 1994, s. 5.


Jan Dobkowski (ur. w Łomży, 8 VI 1942) w latach studiował 1962–1968 na Wydziale Malarstwa warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem prof. Juliusza Studnickiego i Jana Cybisa. Będąc jeszcze na studiach, w 1966 roku, utworzył duet artystyczny, w którym jego partnerem był Jerzy (Jurry) Zieliński. Ich pierwsza wspólna wystawa pt. Neo-Neo-Neo odbyła się w Warszawie w 1967. Wystawiali wspólnie do 1970. Debiut Dobkowskiego miał miejsce w momencie apogeum kontrkultury lat 60., co pozostaje nie bez znaczenia dla wymowy i charakteru jego prac. W 1968 powstały pierwsze zielono-czerwone obrazy Dobkowskiego (używającego w tym czasie pseudonimu Dobson). Artystę interesowała wówczas biologia rozrastania, wyrażająca się w ciągłych przekształceniach profili ludzkiego ciała, ukazanych w zaskakujących konfiguracjach. Profile sugerujące fragmenty ludzkich ciał wypełniał wówczas jednolitym kolorem, zwykle czerwienią, umieszczając je na zielonym tle. W tej biomorficznej, podszytej erotyzmem sztuce kryła się tęsknota za miłością i nieskrępowaną seksualnością. Artysta traktował erotyzm jako najpotężniejszą, pozytywną siłę witalną napędzającą życie. W 1971 oku zdobył złoty medal na Sympozjum Złotego Grona w Zielonej Górze. W 1972 roku wyjechał na blisko rok do USA w ramach stypendium Fundacji Kościuszkowskiej. Wyraźną zmianę nastroju i wymowy jego prac przyniosły wydarzenia 1980–1981 roku, zwłaszcza wprowadzenie stanu wojennego. Monochromatyczne, ciemne płótna znaczył wtedy nikłymi, wiotkimi liniami rysunku. Najczęstszym motywem były patriotyczne i religijne symbole. Kolejna radykalna zmiana nastąpiła ok. 1990 roku. Równolegle z malarstwem Dobkowski pracuje nad rysunkiem, będącym bardzo ważnym dopełnieniem jego twórczości. Do najciekawszych przejawów tego aspektu jego aktywności należy rysunkowy cykl „Orgie i tańce rytualne” stworzony w latach 1988–1990.