Krótki przegląd technik graficznych na przykładzie prac na papierze z oferty Aukcji sztuki XX i XXI wieku (14 października)

Sucha igła

Technika druku wklęsłego, gdzie odbijane fragmenty znajdują się w zagłębieniach rytowanego obrazu. Istotę suchorytu stanowi zastosowanie stalowej igły, którą wykonuje się matrycę w miedzianej lub mosiężnej blasze. Obok wyrytej kreski powstaje metalowy wiórek, który po odbiciu nadaje rycinie szkicowy charakter. Nadmiar nałożonej farby ściąga się z płyty, a następnie, po przyłożeniu zwilżonego papieru, dociska się formę prasą drukarską. Ze względu na delikatność rytowanej kompozycji oraz jej skłonność do szybkiego ścierania się, jakość każdej odbitki jest różnorodna. Ilość powstających kopii pozostaje ograniczona.

Litografia

Metoda druku płaskiego, gdzie miejsca zakrywane farbą i te, które pozostają puste, znajdują się na tym samym poziomie matrycy. Obraz gotowy do powielenia wykonuje się na kamieniu litograficznym, będącym wapieniem, który nadaje ziarnistość odbitkom zależnie od stopnia wypolerowania. Kompozycja naniesiona tłustą kredą lub tuszem litograficznym zostaje pokryta roztworem kwasu azotowego i gumy arabskiej. W ten sposób zakwaszona forma drukowa gotowa jest do zwilżenia wodą, a następnie pokrycia farbą, która osadzi się jedynie na niewytrawionych partiach matrycy, tj. na zatłuszczonym kredą rysunku. Niezarysowane pola ze względu na swe hydrofilowe i oleofobowe właściwości pochłoną wodę i nie zostaną zadrukowane. Po przyłożeniu do kamienia zwilżonego papieru, rycinę odbija się w prasie litograficznej. Po raz pierwszy wynalazek litografii został opatentowany w 1798 roku przez Aloisa Senefeldera.

Sitodruk

Technika graficzna zwana inaczej serigrafią. Proces powielenia obrazu odbywa się poprzez przepuszczenie farby przez ramę z sitem, które stanowi matrycę dla multiplikowanej kompozycji. Przetłoczona farba przy użyciu prasy lub drukarskiego rakla zadrukowuje jedynie odsłonięte oczka siatki składającej się z drobnych włókien – szablon powstaje poprzez zakrycie miejsc, które zatrzymają farbę i nie ulegną zadrukowaniu. Metoda druku sitowego opiera się na wykorzystaniu farb wodnych, charakteryzujących się głębokim nasyceniem barw oraz farb plastizolowych, które dają efekt większego krycia. Podłożem, na którym powstanie odbitka może być papier, tkanina oraz tworzywo sztuczne, co ma swe przełożenie w szerokim spektrum użytkowania techniki zarówno w działalności artystycznej, jak i w przemyśle wzorniczym.