Bez tytułu (Nocny Pejzaż)

olej, płótno; 27 × 35 cm
na odwrocie pieczęć Muzeum Narodowego w Warszawie oraz nalepka z danymi pracy w jęz. niemieckim

W swoich pracach konsekwentnie podważa stereotypowe rozumienie abstrakcji i realizmu, zaangażowania i formalizmu, sztuki i rynku[1].

Rafał Bujnowski – malarz i grafik, a także twórca wideo, instalacji i akcji artystycznych. Związany z Krakowem, gdzie studiował, a do dziś mieszka i pracuje. Naukę rozpoczął w 1993 roku na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, jednak po dwóch latach przeniósł się na Wydział Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W latach 1995-2001 wspólnie z m.in. Wilhelmem Sasnalem i Marcinem Maciejowskim współtworzył Grupę Ładnie oraz założył i redagował związane z nią wydawnictwo, artzin „Słynne Pismo we Wtorek”. Od 1998 roku Bujnowski prowadził w Galerię Otwartą, której przestrzenią ekspozycyjną były… krakowskie bilbordy. Była to pierwsza tego typu inicjatywa, zawłaszczająca pod działania artystyczne miejską infrastrukturę reklamową. Ponadto, także w okresie studiów, zajmował się produkcją T-shirtów z konceptualnymi napisami własnego projektu, z których bodaj najpopularniejszym było hasło „Nie interesuję się sztuką”.  Podobnie jak pozostali członkowie Grupy Ładnie, którzy dla swoich działań ukuli pojęcie „sztuki sprzedajnej”, Rafał Bujnowski balansuje w swoich pracach na granicy kiczu i komercji, które u progu nowego tysiąclecia stanowić miały formę artystycznej reakcji na coraz bardziej zadomowiony w Polsce kapitalizm. Interesują go takie zagadnienia, jak seryjność, możliwość powielania czy związki sztuki z przemysłową produkcją. W swoim malarstwie często mierzył się z tradycyjnym dla historii sztuki pojęciem mimesis, naśladownictwo natury traktując z właściwą sobie ironią – jego zamalowane ze wszystkich stron płótna imitować miały codzienne przedmioty, np. kasety wideo czy cegły. W późniejszym czasie Bujnowski, nadal w minimalistycznej estetyce, zwrócił się w kierunku sztuki z pogranicza abstrakcji, a paleta używanych przez niego barw ograniczyła się niemal wyłącznie do monochromatycznych odcieni szarości z wyraźnymi akcentami czerni.

Prezentowany Nocny pejzaż Bujnowskiego wpisuje się w powstający około roku 2005 cykl nokturnów. Artysta w niewielkich formatach tworzył wówczas na wpół abstrakcyjne kompozycje posługując się niemal jedynie czarną farbą. Była to zapowiedź jego późniejszych działań, kiedy przy użyciu jednego tylko odcienia czerni (o nazwie Lamp Black, od której tytuł wzięła cała seria) i zróżnicowanych kierunków duktu pędzla zamalowywał płótna o nieregularnych kształtach. W pracy z 2005 roku już wykorzystał ten charakterystyczny dla siebie zabieg, jednak całość nosi jeszcze znamiona sztuki przedstawiającej: jesteśmy w stanie rozróżnić, które połacie czerni to zaorane pola, które to kępy niskich drzew czy zarośli, wreszcie którą z nich jest niebo. Pomimo użycia tak oszczędnych środków wyrazu, obraz Rafała Bujnowskiego oddziałuje wciągającą grą światła na powierzchni fakturowo opracowanego tworzywa oraz nieoczywistym balansem na granicy abstrakcji i figuracji.

[1] Ł. Gorczyca, Nota od wydawcy, [w:] Rafał Bujnowski. Polityka obrazów. Wybrane prace z lat 1999-2013, red. Ł. Gorczyca, M. Kaczyński, Warszawa 2013, s. 5.