Dwie kobiety z psem i wilkiem

pastel, papier

34 × 40 cm

sygnowany p.d. „W. Borowski”

Malarz i grafik, a także twórca scenografii. Studiował malarstwo w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych (1905-1909) pod kierunkiem Józefa Mehoffera, jak również historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tuż po studiach spędził cztery lata w Paryżu, gdzie poznawał dzieła dawnych mistrzów zgromadzone w Luwrze oraz francuską sztukę najnowszą. Podróżował także do Włoch poznając dzieła tamtejszego renesansu. Po powrocie w latach 20. do niepodległej już Polski współtworzył warszawskie Stowarzyszenie Artystów Polskich „Rytm”. Plasowało się ono w centrum polskiej sceny artystycznej – pomiędzy konserwatywnym środowiskiem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych a awangardowymi grupami konstruktywistów. Członkowie „Rytmu”, będąc umiarkowanymi w swych poglądach, starali się godzić tradycję z nowoczesnością. Charakterystyczną cechą ich twórczości było nawiązywanie do tradycji sztuki ludowej, w szczególności Podhala. Do grupy należeli tacy artyści, jak Władysław Skoczylas, Zofia Stryjeńska czy Leopold Gottlieb. Sam Borowski czerpał ze wzorów antycznych i renesansowych pod względem doboru tematów i zasad kompozycyjnych. Formalnie natomiast sięgał po nowoczesną syntezę i rytmizację form. W jego kompozycjach linia rysunku zyskiwała prymat nad dekoracyjną zgaszoną kolorystyką. Charakterystyczną bryłowatość elementów uzyskiwał dzięki silnemu modelunkowi światłocieniowemu.

Kompozycja z dwiema kobietami i psami przywodzi na myśl przedstawienia mitologicznej Artemidy podczas polowania. Jednocześnie formalnie praca jest na wskroś modernistyczna. Diagonalna kreska dynamizuje układ elementów wywołując wrażenie ruchu nie tylko tytułowych postaci, ale także pejzażu w tle. Dość masywne i bryłowo opracowane sylwetki kobiet przywodzą na myśl hellenizujące poszukiwania Pabla Picassa z lat 20. ubiegłego wieku. Jednocześnie dynamika przedstawienia z nakładającymi się na siebie formami budzi skojarzenia z – mało znanym – okresem twórczości Henryka Stażewskiego, kiedy pod koniec lat 30. tworzył on klasycyzujące akty o podobnych układach kompozycyjnych. Jednocześnie Borowski, pomimo niewątpliwie bogatych i różnorodnych źródeł inspiracji, pozostaje wierny wypracowanemu w ramach „Rytmu” stylowi, który pozwala uznać go za jednego z najważniejszych polskich przedstawicieli międzywojennego nowego klasycyzmu.