fbpx
×

Figura czerwona

nr katalogowy: 32

Przybylski Janusz

(1937–1998)

Figura czerwona
1995

Cena wylicytowana:

32 000 PLN

olej / płótno

102 × 84 cm

sygnowany, datowany i opisany na odwrociu śr.g.: JANUSZ PRZYBYLSKI 95 | „FIGURA CZERWONA”


Artysta jest uważany za jednego z najbardziej samodzielnych przedstawicieli polskiej nowej figuracji. Kształcił się w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych u Aleksandra Kobzdeja (dyplom z wyróżnieniem uzyskał w 1963), gdzie również wykładał przez długi czas. Po studiach, do końca swoich dni pracował nad własnym językiem twórczym. Około 1965 r. odrzucił wcześniejsze nauki i skupił się na sztuce figuratywnej.

Janusz Przybylski był świadomym artystą. Doskonale wykształcony, znał twórczość najważniejszych artystów minionych wieków i lat. Całe życie uważał, że historia sztuki stanowi niewyczerpane źródło inspiracji i możliwości czerpania z osiągnięć najwybitniejszych artystów. Sam swoją ekspresję początkowo kształtował inspirując się Francisem Baconem. Po pobycie w Wiedniu w 1968 r. fascynował się malarstwem Picassa i pracami Velazqueza. Wyabstrahował z ich sztuki kluczowe elementy wprowadzając je do swojego malarstwa.

„Na te inspiracje wskazują m.in. charakterystyczne dlań sposoby deformowania, upraszczania postaci ludzkiej, która w jego malarstwie staje się sylwetowym znakiem. Nie jest to jednak znak wyłącznie plastyczny, ale sugestia rzeczywistości pozaobrazowej. Malarz zajmował się bowiem analizą psychologiczną jednostki uwikłanej w sytuacje egzystencjalne i odgrywającej konkretne role społeczne. Sztuka miała być dlań właśnie wyrazem tego rodzaju zaangażowania. Sposoby płaszczyznowego ujmowania postaci ludzkiej, podobnie jak ograniczona chromatyka, nadawały jego przedstawieniom metaforyczny”*.

W latach 90. malował m.in. kompozycje przywodzące na myśl malarstwo surrealistyczne Yves’a Tanguy’ego. Morficzne, pociągłe elementy składają się w skomplikowane, piętrzące się rzeźby „figury” uchwycone na płótnie.

„Czerwona figura” jest właśnie takim obrazem. Skomplikowana figura przywodzi na myśl ludzką postać. Bo to właśnie człowiek jest głównym tematem malarstwa Przybylskiego w całej jego twórczości. Często zdeformowany i uproszczony, a czasem niewidoczny. Zawsze jednak stanowi główny punkt rozważań, a śladem jego obecności są znaki / figury na płótnie.

Twórczość artysty reprezentowała Polskę m.in. na 5. Biennale Młodych w Paryżu (1967 – malarstwo) i na 11. Biennale w Sao Paulo (1971 – grafika, wyróżniona złotym medalem). Przybylski wielokrotnie otrzymywał nagrody za swoje prace malarskie i graficzne, począwszy od lat nauki w poznańskim Liceum Plastycznym (1954 – I i II nagroda na międzynarodowej wystawie szkół artystycznych w Dortmundzie), poprzez m.in. 6. Internationale Graphikaustellung w Wiedniu (1968 – I nagroda), 2. Międzynarodowe Biennale Grafiki w Krakowie (1968 – nagroda specjalna), 3. Festiwal Sztuk Pięknych w Warszawie (1970 – srebrny medal), 6. Festiwal Polskiego Malarstwa w Szczecinie (1972 – Grand Prix), 6. Festiwal Sztuk Pięknych w Warszawie (1972 – złoty medal), 8. Wystawę Złotego Grona w Zielonej Górze (1977 – wyróżnienie za malarstwo). Jedną z ostatnich (za życia malarza) wystaw jego prac pokazała w 1998 roku lubelska galeria Pod Podłogą.


* M. Kitowska-Łysiak, cyt. za: https://culture.pl/pl/tworca/janusz-przybylski