Kompozycja abstrakcyjna II, z serii „Kosmicznej”

olej, deska

56,5 × 65,5 cm

na odwrocie nalepka z sygnaturą i opisem: „Jan Ziemski | Komp. abstr. II – 1958 | Serja Kosmiczna | wł. Jan Ziemski | Lublin”

Jan Ziemski to twórca silnie związany z powojennym środowiskiem artystycznym Lublina. Wykształcenie plastyczne zdobywał w latach 1942-1946 w Państwowym Liceum Sztuk Pięknych w Lublinie. Następnie całkowicie porzucił działalność artystyczną dla trwającego dwa lata epizodu studiów medycznych na lubelskim UMCS. Wybór ten był wyrazem fascynacji artysty naukami ścisłymi, która w późniejszym etapie rozwinęła się w stronę fizyki i astronomii. Zainteresowania te odcisnęły intelektualne i formalne piętno na późniejszych poszukiwaniach artystycznych Ziemskiego. Po porzuceniu studiów lekarskich rozpoczął naukę na wydziale historii sztuki KUL, gdzie zetknął się z malarzami Włodzimierzem Borowskim, Tytusem Dzieduszyckim i Ryszardem Kiwerskim oraz teoretykami Jerzym Ludwińskim i Hanną Ptaszkowską. Skutkiem owego spotkania były działania mające na celu animację środowiska artystycznego Lublina poprzez obudzenie w nim nowoczesnego ducha. W efekcie do życia powołana została Grupa „Zamek”, która swoimi dążeniami wpisywała się w nurt malarstwa informel oraz malarstwa materii tworząc oryginalną koncepcję „sztuki strukturalnej”. W czasie istnienia grupy w latach 1956-1959 Ziemski brał w większości jej kluczowych wystaw. Po rozpadzie grupy rozwijał własną działalność artystyczną skupiając się na poszukiwaniu nowych form plastycznego wyrazu.

Kompozycja abstrakcyjna II stanowi początek przełożenia fascynacji naukami ścisłymi na język plastyki. Ziemski należał do Towarzystwa Miłośników Astronomii, która podobnie jak fizyka, matematyka i filozofia stanowiła mocny punt jego zainteresowań. Jego obrazy z tamtego okresu są całkowicie abstrakcyjne, przypominają rozbłyski materii, która mogłaby być widziana zarówno okiem teleskopu jak i mikroskopu. Próby Ziemskiego, których Kompozycja abstrakcyjna II stanowi początek, są emanacją fascynacji ideą możliwości połączenia namysłu artystycznego z koncepcjami naukowymi i poszukiwaniami formy ich syntetycznego ujęcia na płótnie, które artysta realizował przez cały okres swojej pracy twórczej.