fbpx
×

Mogiła

Linke Bronisław W.

(1906–1962)

Mogiła
1933


akwarela, tusz, papier

54,4 × 41,5 cm

sygnowany p.d.: „BWLinke 1933”


Bronisław Wojciech Linke – malarz, rysownik, grafik. Studiował rysunek w Państwowej Szkole Przemysłu Artystycznego w Bydgoszczy oraz Krakowie, a także w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowniach Tadeusza Pruszkowskiego i Mieczysława Kotarbińskiego (1926-1931).

W swojej sztuce Linke często podejmował temat okrutnych aspektów otaczającej rzeczywistości. Szczególnie istotna stała się dla niego kwesta wojny. W latach 1946-1956 namalował swój najsłynniejszy cykl Kamienie krzyczą będący przerażającą wizją ruin zniszczonej po wojnie Warszawy. Miasto w wyobrażeniach artysty zostało spersonifikowane, zdaje się cierpieć oraz ulegać emocjonalnemu rozpadowi. Podróżując z aparatem w ręku po zgliszczach zburzonej stolicy, artysta stworzył metaforyczną wizję umierania i rozkładu. Pojawiający się na obrazach ludzie dopełniają tylko znaczeń katastroficznego pejzażu.

Akwarela zatytułowana Mogiła, mimo że powstała niemal dekadę przed tragicznym doświadczeniem drugiej wojny światowej, utrzymana jest w podobnym antyestetycznym i turpistycznym klimacie. Zniekształcone postaci ludzkie, przypominające zjawy z sennego koszmaru, przemieszane z ziemią i kośćmi tworzą jedną materię – nawóz dla wyrastającego z cmentarzyska drzewa, z którego łypie na oglądającego wykrzywiona twarz małpy niczym mroczna zapowiedź upadku cywilizacji. Linke łączył bezpośrednią, precyzyjną obserwację z elementami metafory i przerażającego liryzmu dając upust swoim wizjom rozkładającej się rzeczywistości. Genezę form artystycznych Linkego poszukiwano w malarstwie nurtu Neue Sachlichkeit czy niemieckiego ekspresjonizmu.