Niebieska konacja tensoryczna

olej, akryl, gumki krawieckie, żywica, nit szewski, opakowanie do jaj, płyta pilśniowa, płótno; 90 × 100 cm

Wystawiany:

• Andrzej Czarnacki: Skłonność uparta, Muzeum Sztuki w Łodzi, 2015

Reprodukowany:

• Andrzej Czarnacki: Skłonność uparta, katalog wystawy w Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2015.

Andrzej Czarnacki studiował malarstwo (1989-1994) na Akademiach Sztuk Pięknych w Gdańsku i Krakowie (dyplom w pracowni Jerzego Nowosielskiego). Do 2001 wykładał na Wydziale Malarstwa krakowskiej ASP.

Czarnacki w swojej sztuce skupia się przede wszystkim na łączeniu zagadnień wizualnych z rozważaniami natury filozoficznej oraz fizjologią postrzegania. Posługuje się różnymi mediami – od rysunku i malarstwa na płótnie po instalację, performance i tekst. Intermedialność działań Czarnackiego stała się fundamentem pod tworzony przez niego system ontologiczny mający tłumaczyć świat jako nieustannie zmagające się ze sobą siły. Swoje prace artysta określa mianem „dzieł tensorycznych” czyli opowiadających o naporze dynamicznej rzeczywistości na podmiotowość każdego z nas.

Koncepcje myślowe i formalne Czarnackiego wywodzą się z tradycji awnagardy. Jednym ze stałych punktów odniesienia artysty jest teoria widzenia i postrzegania fizjologicznego wypracowana przez Władysław Strzemińskiego. Czarnacki w swoich pracach podkreśla fizjologiczną podstawę percepcji świata wiążąc ją z rytmem pracy mięśni i tkanek – stąd „mechaniczno-fizjologiczna” estetyka jego prac. Według Czarnackiego praca mięśni, praca komórek nerwowych czy powstawanie myśli i reakcji istnieją ze sobą w ścisłej analogii analogi odpowiedzialnej za interakcje z dynamiką otoczenia. „Mięśnieję, więc jestem” – parafrazuje artysta słynne zdanie Kartezjusza.

Prezentowana praca pt. „Niebieska konacja tensoryczna” była wystawiana w Muzeum Sztuki w Łodzi w ramach projektu „Skłonność uparta”. Według teorii Czarnackiego człowiek żyje w ciągłym napięciu pomiędzy odczuwaniem elementów rzeczywistości, a pragnieniem postrzegania jej jako całokształtu. Według artysty nadmiar bodźców, który funduje nam teraźniejszość wyzwala mechanizm ucieczki w sferę wrodzonych struktur poznawczych – właśnie ten proces artysta nazywa „skłonnością upartą”. W ramach tego projektu artysta zmierza do plastycznego odwzorowania dynamiki przestrzeni. Stawia się w pozycji konstruktora, który łączy z pozoru irracjonalne elementy rzeczywistości i określa sposoby ich interakcji i dynamiki.

Konstrukcje Czarnackiego przypominają fizjologiczną maszynę będącą jednocześnie odtworzeniem mechaniki ludzkiego organizmu oraz specyficznego rozumienia rzeczywistości jako rozciągliwej i dynamicznej. Artysta łączy płaski obraz z reliefowymi, mechanicznymi konstrukcjami zmieniającymi płótno w system odciągów, napięć i perforacji będących wizualnym odzwierciedleniem „naporu rzeczywistości” na żyjący w niej podmiot. Artysta poprzez tworzenie połączeń („wiązań tensorycznych”) między kształtami tworzy optyczną głębię swoich obrazów wizualizując mnogość i wielokierunkowość sił, które pozostają ze sobą w ciągłym napięciu tworząc dzieło sztuki bądź relację człowieka z rzeczywistością.