fbpx
×

Nogi

Pągowska Teresa

(1926–2007)

Nogi
1992


akryl / płótno
80 x 60 cm
sygnowana l.d.: TP.
sygnowana, datowana i opisana na odwrociu l.g.: TERESA PĄGOWSKA | NOGI | 1992


 

„Malarstwo Teresy Pągowskiej pogłębia wiarę w sens sztuki. Jej ogromna pasja i talent powodują, że spotykając się z Jej obrazami, nie możemy być obojętni. Malarstwo Teresy Pągowskiej to afirmacja życia, ukazanie urody człowieczego ciała oraz dramatu naszego losu. Zmusza nas do refleksji nad przemijaniem życia, pokazując jego pełną witalność i nadzieję, aż do nieuchronnej granicy bytu.” – pisał o Teresie Pągowskie Adam Myjak, rzeźbiarz i rysownik


Teresa Pągowska urodzona w Warszawie to jedna z najwybitniejszych polskich malarek XX wieku. Studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu, w pracowniach prof. Wacława Taranczewskiego i prof. Stanisława Szczepańskiego. Była profesorką w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Uprawiała malarstwo, rysunek i formy pokrewne. Jej prace znajdują się między innymi w zbiorach Muzeów Narodowych w Gdańsku, Kielcach, Krakowie, Poznaniu, Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, a także licznych kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą. Twórczość Teresy Pągowskiej uznano za wyjątkowe zjawisko we współczesnej sztuce polskiej.

Jej twórczość uformowała się w drugiej połowie lat 50. Podczas tryumfu abstrakcji malowała postać ludzką, która na zawsze zdominowała jej malarstwo. W latach 60. znalazła miejsce w nurcie tzw. nowej figuracji. Sposób traktowania przez nią figury stał się nie tylko bardzo ważny dla jej twórczości, lecz także został podstawą nowej figuracji Polski, która wpisała się w kanon malarstwa europejskiego.  Jej malarstwo oparte na podstawie koloryzmu, abstrakcji, operuje skrótem i sylwetkową plamą, potraktowaną dość szkicowo, ze zdeformowanymi kształtami. Postaci sprawiają wrażenie widm, niematerialnych, barwnych cielesnych pierwowzorów.  Obrazy charakteryzują się gamą barwną, ograniczoną do kilku, kontrastowo zestawionych, intensywnych kolorów, odwołujących się do ekspresyjnego przekazu niejednoznacznych treści. W obrazach powraca stale postać kobiety, pokazanej w różnych sytuacjach, umieszczonej w umownie potraktowanych wnętrzach, ukazanej emocjonalnie, często intymnie. Akty Pągowskiej odsłaniają najprostsze prawdy; oddają emocje i różne stany psychiczne. Odkrywamy ciało i materie, jej gęstość i smak, dynamikę i barwę. Bardziej zależało jej na stworzeniu atmosfery, siły ekspresji i dynamiki całego przedstawienia niż na powiedzeniu czegoś dosłownie.

Lata 90. zrodziły wiele zaskakujących dzieł, które określiły fazę klasyczną jej twórczości. Kompozycje skonstruowane są z lekkością, wypełnione plamami świetlistych barw, dekoracyjne, pełne wdzięku i poetyckiego humoru. W tych pracach najpełniej realizuje się przekonanie artystki:

„Trzeba dużo widzieć, by dużo odrzucać, poprzez eliminacje zyskiwać większe bogactwo, a skrót formalny ma służyć jasności wypowiedzi i zwiększać siłę obrazu. Ciągle szukać własnego «ja» i walczyć z tym  szczęściem, którym jest malowanie”.

Malarstwo Pągowskiej, pozbawione dosłowności i patosu, niedopowiedziane, mówiące o ludzkim życiu poprzez obrazy codzienności, bodaj najlepiej podsumowuje Jerzy Tchórzewski, nazywając je „prostotą, która nie jest ubóstwem, lecz skondensowanym bogactwem”.