Ptaki

Jankiel Adler (1895-1949) – malarz i grafik żydowskiego pochodzenia działający w Warszawie, Berlinie, Düsseldorfie, Paryżu i Londynie. Po I Wojnie Światowej mieszkał w Warszawie, gdzie nawiązał kontakt z grupą żydowskich artystów Jung Idysz. Tworzył obrazy silnie ekspresjonistyczne o wymowie mistycznej, nawiązujące do wątków biblijno-talmudycznych. Był silnie związany z niemieckim malarzem F.W. Seiwertem, który współtworzył berlińskie czasopismo „Die Aktion” promujące lewicowy program ideowy i awangardową stylistykę. Dzięki niemu wyjechał do Berlina, gdzie wszedł w krąg artystów skupionych wokół „Die Aktion”; po przeniesieniu się do Düsseldorfu na przełomie 1921 i 1922 został członkiem grupy Das Junge Rheinland. Wraz z Henrykiem Hirszenbergiem, Ignacym Hirszfangiem i Natanem Szpiglem utworzył w 1922 roku efemeryczne ugrupowanie Srebrny Wóz. W tymże roku uczestniczył w urządzonej przez Novembergruppe Wielkiej Berlińskiej Wystawie Sztuki prezentującej awangardowe nurty i tendencje.

Pod koniec lat 20. Adler odszedł od postawy ekspresjonistycznej. Pod wpływem kubizmu i konstruktywizmu tworzył przestylizowane kompozycje figuralne nie rezygnując z narracyjnych wątków; w sferze wymowy ideowej poszukiwał syntezy osobistych doświadczeń, narodowej tożsamości i wartości religijno-etnicznych. W 1933 Adler osiadł w Paryżu. W 1940 wstąpił w szeregi formującej się we Francji armii polskiej. Po zdemobilizowaniu w Szkocji w 1941 ze względów zdrowotnych zamieszkał w Kirkcudbright. W 1943 osiedlił się w Londynie.