Rozmowa z kwiatem

akryl, płótno; 116 × 116 cm

sygnowany na odwrocie: „RYSZARD | 1987 GRZYB | ROZMOWA Z KWIATEM | DLA GIOVANNIEGO | 4.06.’87”

Wystawiany:

• Avanguardia polacca. Esposizione dell’arte indipendente polacca, Centro Direzionale Colleoni, Agrate Brianza, 1987

Reprodukowany:

• W. Skrodzki, A Casaccio. Memorie ed immagini di alcuni eventi dell’arte polacca dalla meta degli anni’50 ad oggi, Gdańsk 2014, s. 196.

Malarstwo jest magią. Jest małą magią. Malarstwo jest działaniem pozwalającym dojść do prawdy, pozwalającym dojść do siebie, poznać samego siebie, a tylko to jest naprawdę ważne – bo poznając siebie, poznaję życie – Ryszard Grzyb

Malarz, poeta, projektant graficzny. W 1976 roku rozpoczął studia malarskie w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Po przeprowadzce do Warszawy od 1979 kontynuował je w Akademii Sztuk Pięknych, gdzie w 1981 uzyskał dyplom w pracowni profesora Rajmunda Ziemskiego.

Już na trzecim roku studiów we Wrocławiu jego malarstwo zdominowały kompozycje neoekspresjonistyczne. Chciał tworzyć prace ekspresyjne w formie – takie, w których ekspresja wyraża jego egzystencjalne przeżycia. W trakcie studiów w Warszawie nawiązał kontakty z przyszłymi członkami Gruppy, którą współtworzył w latach 1983–89. Według pozostałych artystów z Gruppy pojawienie się Grzyba na warszawskiej ASP było momentem przełomowym dla kształtowania się owego ugrupowania – wniósł dzikość, żywiołowość, humor. Większość wczesnych prac, tzw. „papiery” (1983–1987) malowana była temperą na kartonie. Charakteryzowała je ostra kreska, żywa kolorystyka i deformacje postaci.

Z jednej strony wątki poruszane w obrazach Grzyba odwołują się do zagadnień filozoficzno-literackich lub kultury Europy i Wschodu, z drugiej obecne są elementy groteskowe, nawiązujące do obscenicznych zachowań seksualnych lub skatologii. W ten sposób Grzyb, jak ujęła to Anna Maria Leśniewska, „otwiera przed widzem wielowymiarową krainę, gdzie trywialność istnienia splata się z poezją życia”. Malarstwo Grzyba cechuje bowiem myślenie poetyckie. Artysta posługuje się skrótem, absurdem, odwołuje się do abstrakcyjnego i inteligentnego poczucia humoru, gra skojarzeniami. Twórczość poetycka i wizualna przenikają się, co widać choćby w rozbudowane tytułach prac z wcześniejszych okresów. Mimo wielowarstwowości obrazy Grzyba nie opowiadają historii. Są raczej symbolami lub znakami związanymi z miłością, walką, samotnością, transcendencją, filozofią i fizjologią. Krzysztof Stanisławski porównuje je do ideogramu, ponieważ są maksymalnie skrócone, skondensowane – z reguły przedstawiają jedną lub dwie postacie, uproszczone tło i rekwizyty.

Prace malowane na płótnach są odmienne stylistycznie od prac na papierze, kompozycja jest bardziej dopracowana, artysta skupia się na formie – oddziaływaniu kolorów i kształtów. Rezygnuje z wyszukanych, wieloznaczeniowych tytułów. Dzieła stają się mniej brutalne, a bardziej wyrafinowane i dekoracyjne. W tę tendencję wpisuje się także prezentowany obraz Rozmowa z kwiatem, 1987 Użycie barw jest wręcz fowistyczne, jaskrawa kolorystyka nie próbuje naśladować rzeczywistości, a służy do odzwierciedla emocji.