fbpx
×

Śpiewa Kiri Te Kanawa

Kraupe-Świderska Janina

(1921–2016)

Śpiewa Kiri Te Kanawa
2012


olej / płótno
81 x 65 cm
sygnowany l.d.: J.Kraupe
sygnowany, opiasany i datowany na odwrociu: JANINA KRAUPE | „ŚPIEWA KIRI TE KANAWA” | OLEJ 2012


Janina Kraupe-Świderska jako malarka brała udział w kształtowaniu oblicza polskiej sztuki nowoczesnej. Studia artystyczne rozpoczęła w 1938 roku na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Podczas II wojny światowej uczęszczała do Kunstgewerbeshule, gdzie związała się m.in. z Tadeuszem Brzozowskim, Kazimierzem Mikulskim i Mieczysławem Porębskim. Uczestniczyła także w działaniach konspiracyjnego teatru Tadeusza Kantora. Od 1957 roku była związana z Grupą Krakowską. Mimo, że ze swoim pokoleniem łączyło ją doświadczenie II wojny światowej oraz doświadczenie kształtowania powojennego środowiska awangardy artystycznej, jej sztuka przybrała oryginalny wymiar dzięki głębokiej fascynacji buddyzmem tybetańskim, filozofią zen oraz wewnętrznym życiem człowieka. Owe inspiracje zbliża ją do kręgu artystów z katowickiej Grupy Oneiron, do której należeli m.in. Henryk Waniek i Urszula Broll-Urbanowicz. W Grupie Krakowskiej miała pozycję outsiderki – podobnie jak Maria Jarema i Jadwiga Maziarska, wszystkie trzy artystki uczestniczyły w najważniejszych przedsięwzięciach Grupy Krakowskiej pozostając jednocześnie artystycznie niezależne i odznaczając się oryginalnym stylem.

Artystka budowała wielowarstwowe, metaforyczne kompozycje złożone z przenikających się form o charakterystycznej kolorystycznej swobodzie balansujące na granicy abstrakcji i figuracji. Mieczysław Porębski stwierdził, że prace Kraupe to „liryczno-obrazowe” traktaty o rozedrganych liniach i barwie. Malarka często poruszała tematy związane z muzyką, astrologią, kulturą i filozofią wschodu. Jej prace sprawiają wrażenie palimpsestów złożonych z form i kolorów, przez które od czasu do czasu przebija postać ludzka. Podobnie jak Erna Rosenstein Kraupe lubiła zagłębiać się w rzeczywistość oniryczną, balansować na granicy jawy i snu.

Od 1948 roku do emerytury wykładała na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie w 1987 roku uzyskała tytuł profesora zwyczajnego. Janina Kraupe-Świderska kilkakrotnie reprezentowała Polskę na wystawach międzynarodowych m.in. na Biennale Sztuki w São Paulo, na Biennale Sztuki w Wenecji czy na EXPO w Sewilli.