Violin, bouteille, fleurs dans un verre et six de pique

Proweniencja:

• Galerie Creuzevault, Paryż
• Kolekcja prywatna, Paryż
• Lipert Gallery, Brooklyn, Nowy Jork

Praca posiada ekspertyzę potwierdzającą autentyczność autorstwa prof. dr hab. Jerzego Malinowskiego

Marcoussis jest wierny estetyce kubizmu. Kubizmu, który przedstawia i przywołuje, kubizmu subtelnych, intelektualnych i sensualnych transpozycji, w którym ważną rolę odgrywa światło – Charles Fegdal, francuski krytyk sztuki (1930 r.)

Louis Marcoussis (właściwie Ludwik Kazimierz Markus) – polski malarz, przez większą część życia tworzący w Paryżu. Pochodził ze znanej warszawskiej rodziny zasymilowanych Żydów. Po krótkim okresie studiów prawniczych, porzucił je na rzecz nauki malarstwa na ASP w Krakowie pod kierunkiem Jana Stanisławskiego i Józefa Mehoffera. W 1903 r. wyjechał do Paryża, ciągle pozostając pod wpływem stylu swoich krakowskich nauczycieli. Na emigracji zmagał się z kryzysem twórczym, zarabiał na życie tworząc prasowe karykatury. Około roku 1910 poznał poetę i teoretyka sztuki Guillaume’a Apollinaire’a, a za jego sprawą także Picassa, Braque’a i Grisa, i już wkrótce wraz z nimi współtworzył ścisłe grono twórców nowego awangardowego nurtu – kubizmu, który zrewolucjonizował dotychczasową historię sztuki.

Początkowo Marcoussis malował obrazy dość „typowe” dla kubizmu syntetycznego, jednak szybko porzucił je na rzecz własnych oryginalnych eksperymentów z wprowadzeniem do kompozycji większej dynamiki i wrażenia ruchu. W okresie międzywojennym zaczął dodawać do swoich prac elementy zróżnicowane fakturowo łącząc różne techniki i materiały; w szczególności upodobał sobie w tym celu szkło. W latach 30. – prawdopodobnie pod wpływem przybierającego na znaczeniu ruchu surrealistycznego – w jego twórczości, choć ciągle kubistycznej, zaczęły pojawiać się elementy liryzmu i poetyckiej metafory. Poza malarstwem sztalugowym, Marcoussis uprawiał grafikę i ilustrację książkową, wykonując prace m.in. do dzieł Apollinaire’a i Tristana Tzary.

Praca Violin, bouteille, fleurs dans un verre et six de pique powstała w roku 1919, a zatem w dojrzałej fazie autorskiej redakcji kubizmu Louisa Marcoussisa. W tym okresie artysta wykonał kilka gwaszy i obrazów olejnych w typie „tradycyjnych” martwych natur poddanych kubistycznej metodzie malarskiej analizy. Podobnie jak u Picassa czy Braque’a, rekwizyty jego obrazów stanowiły instrumenty muzyczne, naczynia i – jak w tym przypadku – karty do gry. Prezentowana martwa natura stanowi studium przygotowawcze do analogicznego obrazu na szkle, który Marcoussis namalował w tym samym roku –  nie traci jednak przy tym swojego waloru jako autonomiczne dzieło sztuki. Oprócz precyzyjnie zbudowanej kompozycji, szczególną uwagę zwraca fakturowe zróżnicowanie poszczególnych elementów: od delikatnych, niemal akwarelowych plam bordiury, przez nakrapiane partie geometrycznych kształtów wewnątrz niej, aż po grubo kładzioną farbę w samym centrum studium. Praca oddziałuje także – dość nietypową dla nurtu kubistycznego – jasną, żywą paletą barwną.