Wnętrze z przyjacielem

olej, płótno; 160 × 220 cm
sygnowany na odwrocie: „Jarosław Modzelewski | Wnętrze z przyjacielem, 1995 | 160 × 220 olej”

Proweniencja:

• prywatna kolekcja, Warszawa
• Givon Gallery, Tel Aviv

Literatura:

• Kwiatek, Osobny w grupie, 1994
• Jarosław Modzelewski. Obrazy 1977–2006, Galeria Zderzak, Kraków 2006, s. 188, il. 254

Wystawiany:

• Malarstwo, Studio Polon, Poznań, 1996

Jarosław Modzelewski nazywany jest „malarzem ikon codzienności”. Interesuje go polityka, wątki literackie i historyczne, a także egzystencjalne. Najwięcej uwagi poświęca człowiekowi. Cechą charakterystyczną jego prac jest prosta forma i narracyjność. Maluje w sposób uproszczony, umowny, ale nigdy nie przekraczając granicy realizmu. Jest malarzem, rysownikiem i pedagogiem.

W latach 1975-1980 studiował na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie od 1982 pracuje jako wykładowca. W tym samym roku został jednym z założycieli Gruppy – kultowej formacji artystycznej komentującej trudną polską rzeczywistość lat 80., którą współtworzył z pięcioma innymi artystami: Pawlakiem, Sobczykiem, Grzybem, Kowalewskim i Woźniakiem.

W początkowym okresie twórczości artysta stosował wyabstrahowane znaki i ideogramy, a następnie uproszczone, powielane motywy z szablonu, niejako w nawiązaniu do amatorskiej antyrządowej sztuki ulicznej ówczesnego czasu. W latach 1986-1989 tworzył obrazy figuratywne, których forma (kolor, modelunek, perspektywa) odpowiadała zasadom realizmu, jednak charakterystyka postaci, a zwłaszcza sytuacji, w jakich były one przedstawiane, odznaczała się niezwykłością i pewną dozą niepokoju. Wiele z tych scen odbywa się na pustych, abstrakcyjnych tłach. W latach 90. Modzelewski zaczął tworzyć prace pod znakiem „malowanych orzeczeń”. Powstające w tym okresie obrazy odznaczają się daleko idącym uproszczeniem, nawet schematycznością ujęć postaci ludzkich, które wykonują gesty i czynności opisane w tytułach.

Prezentowany obraz powstał w 1995 roku. Utrzymany jest w jaskrawej żółto-czerwonej kolorystyce. Wnętrze, w której znajduje się postać jest ascetyczne i opustoszałe, sprowadzone do geometrycznych figur i jednego samotnego krzesła wskazującego na przeznaczenie pomieszczenia. Tytułowego przyjaciela stanowi wielki obraz przedstawiający ciało nagiej kobiety o zniekształconej twarzy pozbawionej rysów, pod którym leży skulona postać. W owym czasie Modzelewski często zaludniał swoje obrazy postaciami pozbawionymi tożsamości bądź odwróconymi tyłem do kadru balansując na granicy abstrakcji i figuracji. Modzelewski jako niestrudzony „piewca codzienności” w charakterystyczny dla siebie sposób wyławia z rzeczywistości scenki rodzajowe – z pozoru zwyczajne, choć za sprawą kunsztu artysty naznaczone enigmatyczną symboliką i rodzajem melancholijnej aury.

Jego prace znajdują się w zbiorach m.in.: Muzeum Narodowego w Warszawie, Krakowie i Poznaniu, Narodowej Galerii Sztuki Zachęta, Muzeum Sztuki w Łodzi oraz w kolekcjach prywatnych w Polsce i za granicą.