Względne cechy podobieństwa. Poza sobą IX

wystawiany:

• Białe, czerwone, czarne, Galeria Studio, Warszawa, 1990
• Grafika. Wystawa laureatów Grand Prix , Gallery Gameleyn, Fredrikstadt, 1989.
• Expresiv. Mitteleuropaische Kunst seit 1960, Museum Modern Kunst, Wiedeń, 1987.

reprodukowany:

• Izabella Gustowska. Względne cechy podobieństwa I–II, katalog wystawy w Galerii Miejskiej Arsenał, red. W. Makowiecki, M. Michałowska, M. Pawłowski, Poznań 2000, s. 13, 107 i in.

Najbardziej znany cykl prac artystki stanowią „Względne cechy podobieństwa” – projekt fotograficzny badający relacje między rzeczywistością a jej reprezentacją w sztuce. Prace nad nim rozpoczęła w roku 1979 i kontynuowała w różnych odsłonach aż do lat 90. Koncepcja zrodziła się z fascynacji bliźniaczością – Gustowska, sama będąc bliźniaczką, przyglądała się w swojej pracy subtelnym różnicom występujących w „obiektach zdublowanych przez naturę”[1] w celu ukazania tytułowej względności podobieństwa. Interesowały ją także takie zagadnienia, jak stosunek kopii do oryginału, podobieństwo lustrzanego odbicia czy cienia do pierwowzoru, zakorzenione w kulturze mity o sobowtórach, zacieranie granic i zamiana miejsc, wreszcie także wewnętrzna dwoistość ludzkiej osobowości. Początkowo fotografie składające się na serię miały charakter chłodnej analizy rzeczywistości, z czasem jednak artystka wprowadzała do nich coraz więcej elementów gry z odbiorcą: kadrowania wydobywającego jedynie niektóre partie ciał, rozmycia, fotomontażu, a w końcu również – co stało się niejako jej znakiem rozpoznawczym – poddawała zdjęcia niewielkim malarskim obróbkom poprzez zaakcentowanie najważniejszych punktów plamą koloru. Wielkoformatowe odbitki wycinane były zgodnie z obrysem sylwetki fotografowanej postaci tak, aby prezentowane dzieła sprawiały (choćby z daleka) wrażenie kontaktu z realną osobą.

Gustowska w swojej sztuce powiela własny wizerunek powołując do istnienia kolejne – tym razem artystyczne – „bliźniaczki”.

[1] Izabella Gustowska. Względne cechy podobieństwa I-II, katalog wystawy w Galerii Miejskiej Arsenał, red. W. Makowiecki, M. Michałowska, M. Pawłowski, Poznań 2000, s.8.